Skóra kojarzy nam się przede wszystkim z funkcją estetyczną. Każdego dnia dbamy o to by wyglądała zdrowo i promiennie. Nie możemy jednak zapominać, że nasza skóra ma jeszcze inne, równie ważne zadania.
Pierwsza linia obrony
Skóra to nasz największy narząd. Jej powierzchnia może sięgać nawet 2 m2. To ona ochrania wszystkie głębiej położone tkanki przed agresywnym i często szkodliwym wpływem środowiska zewnętrznego, w tym bakterii, wirusów i grzybów. Mechanizm tej ochrony wiąże się przede wszystkim z istnieniem na powierzchni skóry sprawnie funkcjonującego systemu mikrobiologicznego tzw. mikrobiomu. Niezależnie od tego skóra posiada także własny układ odpornościowy.
Skóra pod specjalnym nadzorem
Aby skóra nie tylko ładnie wyglądała ale również bez trudu spełniała swoje funkcje, ważna jest jej prawidłowa pielęgnacja. Niezwykle istotnym jej elementem, a niestety często bagatelizowanym jest sposób jej oczyszczania. To na tym bowiem etapie najczęściej dochodzi do zachwiania homeostazy i zaburzenia funkcji barierowych skóry. Oczyszczanie powinno skutecznie usuwać z powierzchni skóry zanieczyszczenia, wydzieliny gruczołów łojowych i potowych oraz patogenne drobnoustroje. Jednocześnie nie może przy tym prowadzić do jej wysuszenia, podrażnień czy rozregulowania naturalnie przebiegających w niej procesów.
Idealny dla mnie
Kosmetyki do demakijażu powinny łagodnie oczyszczać skórę. Dlatego ważne jest by baza myjąca była tak opracowana, aby nie naruszać ochronnej warstwy hydrolipidowej. Preparat powinien mieć również pH zbliżone do tego, które występuje na powierzchni skóry czyli ok. 4,5-6. Nieodpowiednie jest mycie skóry kosmetykami silnie zasadowymi np. mydłem, gdyż prowadzi to do degradacji naturalnej bariery mikrobiologicznej. Kosmetyk oczyszczający powinien być również dostosowany do aktualnych potrzeb skóry. Po inne preparaty sięgnie osoba z cerą tłustą i problematyczną a innego oczyszczania będzie wymagała cera sucha czy wrażliwa. Jeśli macie problemy z wyborem dla siebie odpowiedniego kosmetyku oczyszczającego to koniecznie przeczytajcie ten artykuł.
Nasza skóra to pierwsza linia obrony całego organizmu przed światem zewnętrznym i tym co w nim szkodliwe. Musimy zatem należycie o nią dbać by prawidłowo spełniała swoją rolę.
Młodo wyglądająca skóra to przede wszystkim dobrze nawilżona, jędrna i bez widocznych zmarszczek. Aby taka była, warto zwrócić uwagę na kosmetyki zawierające witaminę E:) Dlaczego jest taka wyjątkowa? Działa wielokierunkowo zatem jednocześnie przynosi naszej skórze wiele korzyści. Jej dominującą zaletą jest zdolność do neutralizowania szkodliwego działania wolnych rodników, a zatem chroni skórę przed przyspieszonym fotostarzeniem. Dodatkowo wygładza i uelastycznia powierzchnię naskórka, sprawia, że wyraźnie zauważamy efekt odżywienia cery. Jej ważną cechą jest również zdolność do uszczelniania bariery lipidowej, przez co zmniejszana jest nadmierna utrata wody ze skóry. Wpływa przez to na poprawę jej nawilżeni i jędrności. Osoby ze skłonnością do niedoskonałości docenią jej zdolność do przerywania reakcji utleniania lipidów, przez co zmniejsza się skłonność do „blokowania się” ujść gruczołów łojowych skóry.
Dodajmy do jej zalet jeszcze wpływ na usprawnienie procesu regeneracji naskórka i łagodzenie podrażnień… To wszystko sprawia, że od lat jest chętnie stosowana w kosmetykach.
A może masaż z wit. E?
Witamina E doskonale sprawdza się w pielęgnacji codziennej, ale nie tylko. Doskonałe efekty widzimy po zastosowaniu w kosmetykach stosowanych w trakcie profesjonalnych zabiegów kosmetycznych.
Jednym z najnowszych kosmetyków z zawartością aż 4% witaminy E, jest masło do masażu twarzy, które sprawdzi się w pielęgnacji każdego rodzaju cery. Odmłodzony wygląd twarzy, cera bardziej elastyczna, lepiej napięta i jędrna a dodatkowo rozświetlona, nawilżona i wygładzona? To możliwe:) Jak w praktyce działa na skórę masaż przy użyciu Odżywczego masła do masażu twarzy z 4% witaminą E opowiada kosmetolog, terapeuta odnowy biologicznej twarzy – Aleksandra Stanulewicz.
Witamina E w kosmetykach profesjonalnych
A Wy korzystacie z masaży w salonach kosmetycznych? Jeśli tak to z jakich i jakie widzicie efekty?
Peeling – jest to metoda złuszczania komórek skóry, za pomocą np. alfa-hydroksykwasów (AHA), beta-hydroksykwasów (BHA) itp. W zależności od nasilenia np. stężeń kwasów stosuje się peelingi powierzchowne, średniogłębokie i głębokie. Dzięki tej metodzie skóra zostaje pozbawiona powierzchownej warstwy uszkodzonych komórek, zmienionych z wiekiem i pod wpływem słońca. Warstwy martwych komórek zostaną złuszczone i zastąpione przez nowe, młodsze komórki, co pozwoli cerze być bardziej jędrną i ładniejszą. Peeling wygładza zmarszczki, wyrównuje przebarwienia, zmniejsza blizny potrądzikowe, zmniejsza wielkość porów, wygładza szorstką i rozjaśnia matową skórę.
Peelingi – jakie przeciwwskazania?
Na co należy zwrócić uwagę przed wykonaniem peelingu?
typ skóry – na przykład skóry azjatyckie mogą być bardziej wrażliwe. U pacjentek z ciemną karnacją występuje zwiększone ryzyko przebarwień przy głębszych peelingach,
alergie – skłonność do alergii może wskazywać na zwiększoną reaktywność skóry podczas zabiegu,
występowanie reakcji atopowych, wyprysku kontaktowego, łojotokowego zapalenia skóry – to może wskazywać, że pacjent ma bardzo wrażliwą i reaktywną skórę,
pacjenta u którego występuje choroba tkanki łącznej lub choroba autoimmunologiczna lub cukrzyca, bo może dojść do komplikacji w związku ze zwiększoną wrażliwością i przedłużonym czasem gojenia. Dlatego też wykonywanie peelingu u pacjentów z tymi schorzeniami nie jest wskazane,
współistnienie innych chorób, mogących mieć wpływ na wydłużenie czasu gojenia oraz wystąpienia ewentualnych przebarwień po zabiegu,
skłonności do tworzenia bliznowców,
liczne znamiona,
przebyte operacje i ewentualne uprzednie peelingi w obszarach skóry, gdzie zaplanowano zabieg,
stosowania terapii światłoleczniczych lub podrażnienie słoneczne,
uprzednie leczenie promieniami RTG,
skłonności do zakażeń opryszczką. Tacy pacjenci powinni przyjmować profilaktycznie leki antywirusowe, ponieważ zabieg peelingu może wywołać nawrót choroby,
brodawki płaskie. Miejsc gdzie występują nie powinno się poddawać działaniu peelingu, gdyż może to doprowadzić do rozprzestrzenienia wirusów brodawczaka,
używanie antykoagulantów np. aspiryny. Mogą spowolnić efekt leczniczy,
stosowanie retinoidów doustnie, i w przypadku niektórych peelingów zewnętrznie,
osoby palące papierosy – leczenie może być wydłużone,
ciążę – nie poleca się stosowania peelingów w czasie ciąży,
objawy uboczne po zastosowaniu wcześniejszych peelingów: umiarkowany lub silny rumień, nadmierna epidermoliza, przebarwienia, odbarwienia, prosaki, pęcherze i zbyt mocne złuszczanie, bliznowacenie, strupy, infekcje bakteryjne lub wirusowe, zwiększone prawdopodobieństwo wysokiej wrażliwości skóry, dyskomfort, obrzęk.
Pielęgnacja po peelingach
Zalecenia dotyczące peelingów zależą od głębokości ich wykonania. Po najczęściej wykonywanych powierzchownych i średniogłębokich zaleca się specjalne preparaty do użytku domowego. Na dzień są to kremy przeciwsłoneczne z filtrem SPF 50+, a na noc preparaty nawilżające i natłuszczające. Do mycia konieczne są łagodne substancje. Okres powrotu wyglądu skóry do stanu prawidłowego jest różny, ale zwykle wynosi jeden tydzień. Po zabiegu należy bezwzględnie unikać słońca, nie stosować zewnętrznie preparatów z aktywnymi substancjami, takimi jak retinoidy i nie wykonywać żadnych innych zabiegów. Pacjentów należy ostrzec, że będą mogli odczuwać napięcie skóry, świąd, pieczenie, kłucie, ból, że może pojawić się obrzęk i łuszczenie, a nawet strupy. Wówczas nie wolno drapać, ścierać ani zrywać złuszczających się fragmentów skóry, aby uniknąć m.in. powstania blizn. Pacjenci nie mogą wykonywać na własną rękę dodatkowych peelingów. Jeśli pojawi się obrzęk, należy zastosować zimne okłady z lodu. Tak jak przy innych inwazyjnych procedurach, pacjentom, którzy w wywiadzie mają nawroty opryszczki, należy profilaktycznie zalecić leczenie doustne acyklowirem.
Cera wrażliwa kojarzy nam się zwykle z nieprzewidywalnością i częstymi problemami. To dlatego jej posiadacze najczęściej boją się zmian w pielęgnacji. Nie lubią również testów nowych kosmetyków i stosowania preparatów z intensywnie działającymi składnikami, do których zalicza się m.in. substancje złuszczające. Są jednak takie kwasy, które mogą wybierać nawet osoby z cerą wrażliwą.
Dlaczego cera jest wrażliwa?
Wrażliwość cery może mieć podłoże zarówno pierwotne jak i wtórne. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z osobniczymi cechami skóry np. zaburzenie równowagi hydrolipidowej naskórka, nieprawidłowy skład mikroflory bakteryjnej, patologiczny proces rogowacenia. W drugim przypadku wrażliwość skóry wiąże się głównie z oddziaływaniem czynników zewnętrznych np. kuracje dermatologiczne, niesprzyjające czynniki klimatyczne. Więcej o przyczynach wrażliwości skóry przeczytacie w artykule prof. dr n. med Magdaleny Ciupińskiej. Niezależnie od tego jakie jest podłoże wrażliwości skóry mamy tzw. okresy nasilenia objawów i remisji. Kwasy i inne substancje złuszczające możemy stosować na skórę wyłącznie w tym drugim przypadku.
Jakie formuły będą odpowiednie?
Działanie kosmetyku na skórę zależy nie tylko od zastosowanych składników aktywnych ale także od wielu innych czynników. Należą do nich m.in. rodzaj zastosowanego podłoża, pH i stężenie preparatu, sposób aplikacji a nawet opakowanie kosmetyku. Dwa preparaty o takim samym stężeniu i rodzaju zastosowanego kwasu mogą działać zupełnie odmiennie w zależności od pozostałych parametrów. Decydując się na wprowadzenie do pielęgnacji cery wrażliwej preparatów z kwasami najlepiej wybierać te, które są polecane szczególnie tego typu cerom. Wówczas mamy pewność, że skład całego kosmetyku został tak dobrany aby nie szkodzić skórze wrażliwej.
Które kwasy wybrać?
Nie wszystkie kwasy stosowane w kosmetyce będą odpowiednie do pielęgnacji cery wrażliwej i delikatnej. W tej roli najlepiej sprawdzą się te z nich, które mają dużą cząsteczkę np. kwas migdałowy, kwas laktobionowy, glukonolakton. Dzięki takiej budowie ich penetracja przez warstwę rogową naskórka jest ograniczona co skutkuje zmniejszonym ryzykiem powstawania podrażnień. Wspomniane polihydroksykwasy wpływają również na odpowiednie nawilżenie skóry. Odbudowują jej naturalną barierę ochronną, tak ważną w przypadku cery wrażliwej.
Krem z kwasem migdałowym i polihydroksykwasami
Nawilżający krem o działaniu złuszczająco – biostymulującym. Siła kwasów bez podrażnień!
Czy kwasy są naprawdę dobrym wyborem w pielęgnacji cery wrażliwej? Moja odpowiedź brzmi: TAK. Dzięki nim cera na nowo odzyska blask i promienny wygląd, stanie się bardziej elastyczna i lepiej nawilżona. Wybierajcie jednak sprawdzone kosmetyki, dedykowane dla cer wrażliwych i stosujcie je jedynie wtedy, gdy skóra jest w dobrej kondycji.
Skóra potrzebuje nawilżenia – o tym wiemy wszyscy. Ale żeby to zrobić skutecznie trzeba poznać jej mechanizmy działania, a wtedy dobór kosmetyków będzie już prosty:)
Najłatwiej jest rozróżnić składniki w kosmetykach na te, które chronią przed przesuszeniem i te, które aktywnie działają wewnątrz naskórka. Nasza skóra potrzebuje obu kierunków działania. Produkty natłuszczające dobieramy biorąc m.in. pod uwagę rodzaj cery, porę roku, preferencje co do konsystencji. Kosmetyki o właściwościach wiążących wodę wewnątrz naskórka na ogół są lekkie, wodne lub żelowe i wymagają dodatkowego użycia kosmetyku filmotwórczego.
Długotrwałe nawilżenie, czyli jakie?
Współczesne kosmetyki już po jednym użyciu potrafią nawilżać 7, 8 a nawet 12 godzin! Są też takie, których działanie będziemy odczuwać jeszcze dwa dni po użyciu. A które konkretnie to potrafią?
Krem intensywnie nawilżający z linii hydro potrafi zaskoczyć! Lekki a nawilża silnie, natychmiast oraz długotrwale. Osoby, które uczestniczyły w badaniu skuteczności kosmetyku w pełni potwierdziły uczucie natychmiastowego uczucia nawilżenia. I tu niespodzianka, ten lekki, niemal niewyczuwalny na skórze krem daje uczucie nawilżenia jeszcze po 7 godzinach u 80% osób a wiele z nich potwierdziło nawilżanie jeszcze po upływie 24 godzin! Czemu jest tak skuteczny? To zasługa wyjątkowej kompozycji składników aktywnych takich jak glikozaminoglikany imitujące działanie mukopolisacharydów występujących w skórze. Wykazują silne, natychmiastowe oraz długofalowe nawilżenie, którego efekty utrzymują się nawet do 24 godzin od użycia! Wywierają korzystny wpływ na jędrność, elastyczność i napięcie skóry. Koją, wspierają funkcje bariery ochronnej naskórka oraz zmniejszają ryzyko podrażnień. A do tego kwas hialuronowy, który doskonale wiąże wodę, nawilżający oraz kojący D-panthenol, estry masła Shea i mająca zdolność wnikania w naskórek gliceryna.
Długotrwale nawilżający krem o lekkiej konsystencji
Nawilżenie + wygładzenie
W linii Medical Expert, serii anti irritate czeka na Was kolejna perełka. Nieco bogatszy w konsystencji od powyżej wspomnianego kremu to jednak wciąż przy swojej skuteczności zaskakuje lekkością a dodatkowo pozostawia na skórze uczucie aksamitu. Wszystkie osoby badające skuteczność nawilżania Kuracji S.O.S. potwierdziły natychmiastowe działanie nawilżające, a także uczucie nawilżenia utrzymujące się 6 godzin. To nie wszystko… 70% z nich wskazała wyczuwalne nawilżenie utrzymujące się nawet do 12 godzin! Trzeba nadmienić, że ten kosmetyk był stosowany przez osoby z cerami, które szczególnie potrzebują natłuszczenia i wygładzenia. Zmniejsza szorstkość, nieprzyjemne uczucie napięcia związane z przesuszeniem naskórka – te efekty utrzymują się nawet do 12 godzin według większości badanych. Skuteczność zawdzięcza m.in. fitoceramidom, odżywczemu owsu koloidalnemu, skwalanowi. Ten wyjątkowy kosmetyk dodatkowo dba o mikrobiom skóry! Co to i po co możecie dowiedzieć się od @mama.kosmetolog🙂
Długotrwale nawilżająca kuracja, która dodatkowo wygładza i koi
Uczucie nawilżenia na jeszcze dłużej…
A gdyby tak użyć kosmetyk w poniedziałek, a nawilżenie było wyczuwalne jeszcze do środy? To możliwe! Tak działa połączenie kwasu mlekowego i mocznika w Peelingu kwasowym silnie nawilżającym. Docenią go wszystkie cery (poza nadwrażliwymi) niezależnie od wieku. Zawarte składniki nie tylko wiążą wodę w naskórku chroniąc przed przesuszeniem, ale dodatkowo sprawiają, że naskórek jest gładszy i bardziej elastyczny. Delikatnie złuszcza, więc cera wygląda na odświeżoną i rozświetloną. Stosuj 2 x w tygodniu, a na niego nałóż swój ulubiony krem. Na osoby borykające się z nadmiernym przetłuszczanie się skóry czeka niespodzianka:) Produkt ma lekką, żelową konsystencję, nie pozostawia uczucia obciążenia cery, ale to nie wszystko. Częstą przyczyną nadmiernego przetłuszczania się skóry jest jej przesuszenie dlatego po użyciu tego kosmetyku możecie oczekiwać zmniejszenia niekomfortowego „świecenia” się cery! Wystarczy tylko dodatkowo co rano używać również Koncentrat z czystym kwasem hialuronowym.
Co wybrać?
Oferta kosmetyków nawilżających jest ogromna. Wspomniane powyżej produkty to tylko przykłady skutecznego, natychmiastowego i długotrwałego działania. A które i za co kosmetyki z naszej oferty Wy lubicie najbardziej?
Hydro Care intensywne nawilżenie
Hydro Care to linia dedykowana skórze odwodnionej. Jeżeli masz zaburzenia wiązania wody w naskórku to Hydro Care jest właśnie dla Ciebie. Sprawdź linię Hydro Care i poczuj różnicę
Retinoidy to jedne z najbardziej skutecznych substancji przeciwstarzeniowych, odmładzających. Zapobiegają fotostarzeniu, a także „odwracają” jego skutki. Poprawiają kondycję skóry, czyniąc ją bardziej elastyczną i rozjaśniają przebarwienia. Wzmacniają warstwę rogową, przywracają jej funkcje barierowe, ograniczają przeznaskórkową uratę wody. Retinoidy stosuje się miejscowo lub ogólnie. Są wykorzystywane w różnych chorobach skóry jak łuszczyca, trądzik młodzieńczy, szczególnie zaskórnikowy, niekiedy trądzik różowaty, w zaburzeniach rogowacenia. Retinoidy zmniejszają także ryzyko powstawania zmian przednowotworowych i nowotworów skóry w skórze uszkodzonej przez UV . Działają więc prewencyjnie u osób z posłonecznym uszkodzeniem skóry.
Rola witaminy A w organizmie
Witamina A, czyli retinol jest niezbędna do prawidłowego rozwoju organizmu. Bierze udział w keratynizacji naskórka, różnicowaniu komórek, wpływa na procesy odpornościowe, umożliwia prawidłowe widzenie (jej pochodna jest składnikiem rodopsyny w siatkówce). Niedobór witaminy A to nieprawidłowe widzenie o zmroku tzw. „kurza ślepota”, suchość, łuszczenie się skóry, nasilone rogowacenie. Jednak nadmiar witaminy A, czy jej pochodnych podawanych doustnie, leczniczo może powodować uszkodzenie płodu, bóle głowy, nudności i wymioty i znaczą suchość skóry. Źródłem witaminy A w pożywieniu są głównie ryby, tran, wątroba, żółtko. Natomiast beta – karoten to prowitamina A. Żółty barwnik występujący w roślinach (np. marchew, szpinak, brokuły, dynia, morele, melon, bataty ), który w organizmie człowieka (jelita) pod wpływem enzymów przekształca się w aktywne formy witaminy A. Zbyt duże spożycie beta – karotenu powoduje, iż skóra ma pomarańczowy odcień. Beta – karoten w kosmetykach ma właściwości antyoksydacyjne.
Podział retinoidów
Retinoidy, w zależności od formy chemicznej są podobne do witaminy lub znacznie różnią się od niej budową. Jednak zawsze wywierają działanie na te same receptory co witamina A (retinol). Grupa retinoidów to ponad 2500 związków! Retinoidy mimo różnej struktury nadal jednak działają na receptory, na które wywiera działanie aktywny metabolit witaminy A, czyli kwas retinowy. Ze względu na budowę i właściwości retinoidy dzielimy na kilka generacji.
Retinoidy
Forma alkoholowa – retinol
Stosowany w kosmetykach jako składnik przeciwzmarszczkowy
Forma aldehydowa – retinal
Dozwolony do stosowania w kosmetykach, jednak jest mało stabilny i podatny na utlenianie
Forma kwasowa – kwas retinowy
Najbardziej aktywny, niedozwolony do stosowania w kosmetykach, silnie drażni skórę. Stosowany w medycynie.
Poliaromatyczne, syntetyczne (selektywnie działają na receptory)
Adapalen, Tazaroten
Cykl przemian retinoidów
Retinoidy mają działanie drażniące na skórę, dlatego też w kosmetykach wykorzystuje się retinal, retinol oraz estry retinylu w określonych stężeniach. Nowsze generacje retinoidów nadal wykazują działanie na receptory retinoidowe, ale skóra dużo lepiej je toleruje. Estry retinylu przekształcają się w skórze przy pomocy esteraz w retinol, następnie w retinal, przy udziale dehydrogenazy, aż w końcu powstaje kwas witaminy A – kwas retinowy, wykazujący najsilniejsze działanie. Retinoidy transportowane są do komórek za pomocą specjalnych białek (RBP). Następnie już w komórce odpowiednie białka przenoszą je do jądra komórkowego. I tu działają na receptory retinoidowe ( RXR, RAR), wpływając na namnażanie i różnicowanie się komórek. Zjawisko to jest to określane jako tzw. „efekt jądrowy”. Receptory retinoidowe znajdują się w naskórku, mieszkach włosowych, gruczołach łojowych i komórkach układu immunologicznego (komórki Langerhansa).
Mechanizm działania
W wyniku działania retinoidów w warstwie podstawnej naskórka powstają nowe komórki, które przesuwając się ku górze przyśpieszają jego odnowę. Hamują także transport melaniny do komórek naskórka. Rozluźniają połączenia keratynocytów, zmniejszają ich przyleganie. Powodują złuszczanie górnych warstw naskórka, a jednocześnie usuwają komórki obładowane melaniną, co rozjaśnia przebarwienia. Retinioidy zmniejszają liczbę atypowych komórek naskórka, staje się on cieńszy, gładszy. W skórze właściwej ograniczają tworzenie się metaloproteinaz odpowiedzialnych za degradację kolagenu. Stymulują fibroblasty do produkcji kolagenu typu I i III (kolagen struktury skóry), kolagenu VII (włókna zakotwiczające) i fibryliny (do budowy, odnowy elastyny). Retiniody nasilają powstawanie drobnych naczyń krwionośnych skóry (angiogeneza) i zmniejszają stan zapalny. Efekty działania retinoidów w skórze i w naskórku powodują poprawę kondycji skóry. Widoczne jest wyraźne odmłodzenie skóry, „odwrócenie” działania UV, zniwelowanie drobnych linii i zmarszczek, szorstkości, oraz wygładzenie naskórka (wyczuwalne również dotykiem) Obserwuje się także poprawę elastyczności, tekstury i „gęstości skóry” . Przebarwienia są mniej widoczne, wyrównuje się koloryt skóry, jest ona lepiej ukrwiona, bardziej różowa.
Efekty uboczne?
Stosowanie kosmetyków z retinoidami jest przeciwwskazane u kobiet w ciąży, matek karmiących. Preparaty należy aplikować na suchą skórę i nie łączyć z innymi zabiegami złuszczającymi. Konieczna jest też ochrona przed UV. Retinoidy aplikowane miejscowo mogą powodować zazwyczaj po około 2-4 dniach nieznaczne podrażnienie skóry w postaci rumienia, złuszczania skóry. Towarzyszy temu odczucie suchej skóry (kseroza), bo dochodzi do krótkotrwałego zmniejszenia syntezy ceramidów i wzrostu przesnaskórkowej uraty wody (TEWL). Przejściowo zostaje więc zaburzona bariera ochronna naskórka, która potem stopniowo ulega naprawie, a skóra wyraźnie „odbudowuje się”. Tzw .retinoidowe zapalenie czyli rumień na skórze (nie zawiązany z receptorami), pieczenie , świąd, mrowienie zazwyczaj szybko ustępują.
Skuteczne odmładzanie
Mimo to warto stosować retinoidy w kosmetyce, bo nie tylko ograniczają proces starzenia się skóry, ale potrafią go odwrócić. Nowoczesne retinoidy nadal działają na receptory retinoidowe, ale są lepiej tolerowane i wykazują swoje „odmładzające” działanie.