Dłonie to nasz bezpośredni „dotykowy” kontakt ze światem, nasza wizytówka zdradzająca wiek, wykonywany zawód, schorzenia skóry czy ogólnoustrojowe. Dłonie dają możliwość poznawania świata dzięki licznym receptorom. To dotyk dłoni sprawia, iż możemy poczuć ciepło, zimno, fakturę powierzchni, czy miękkość materiału, a także różnych preparatów kosmetycznych. U niektórych osób dłonie tak „wyspecjalizowały się”, iż pozwalają czytać…

Dłonie podlegają działaniu niekorzystnych warunków otoczenia jak woda, różne substancje chemiczne używane do mycia, prania, sprzątania, promieniowanie słoneczne, niska, wysoka temperatura. Niejednokrotnie jest to związane z wykonywaną pracą zawodową, czy zajęciami domowymi wymagającymi wielokrotnego mycia w ciągu dnia. Również w niektórych schorzeniach skóry i ogólnoustrojowych na dłoniach możemy obserwować różne zmiany. Z upływem lat skóra na dłoniach ulega ścieńczeniu, pojawiają się przebarwienia.

Skóra dłoni cechy charakterystyczne

Skóra na grzbietowej powierzchni dłoni jest cieńsza, ma mniej gruczołów łojowych, łatwiej ulega przesuszeniu, podrażnieniu i zaczerwienieniu. Powierzchnia dłoniowa ma nieco grubszy naskórek, ale nie ma gruczołów łojowych, a liczne gruczoły potowe sprawiają, że skóra poci się. To wewnętrzna powierzchnia rąk jest  przystosowana do kontaktu ze światem zewnętrznym.

Najczęstsze problemy skóry dłoni

Suchość skóry dłoni

Suchość skóry dłoni może być przejściowa, związana z kontaktem z różnymi substancjami chemicznymi, częstym moczeniem dłoni, nieprawidłową pielęgnacją. W niektórych chorobach skóry (atopowe zapalenie skóry, łuszczyca) suchość dotyczy całego ciała. Wiele kobiet w okresie okołomenopauzalnym doświadcza znacznej suchości skóry, szczególnie twarzy i dłoni. Suchości skóry może towarzyszyć szorstkość, świąd, uczucie ściągania. Niekiedy obserwuje się pęknięcia naskórka na palcach, w okolicy paznokci, czyli tam, gdzie skóra jest mało elastyczna. Paznokcie są bardziej kruche, wiotkie, łatwiej ulęgają uszkodzeniu, wykruszają się od wolnego brzegu.

Mikrourazy dłoni

Narażenie zawodowe, prace domowe, w ogrodzie, hobby sprzyja powstawaniu mikrourazów. Drobne uszkodzenia naskórka mogą być przyczyną pieczenia, bolesności, a głębsze zwiększają ryzyko infekcji. Niekiedy powstają pęcherze związane z uszkodzeniem w wyniku tarcia, kontaktu z wysoką lub niską temperaturą.  

Zmiany hiperkeratotyczne

Zmiany hiperkeratotyczne, czyli nadmierne rogowacenie naskórka o szarawo-żółtawym kolorze obserwuje się w miejscach narażonych na tarcie, ucisk. Modzele, to ograniczona hiperkeratoza powstająca najczęściej na palcach rąk w wyniku powtarzającego się tarcia, ucisku na małą powierzchnię. Jednak obecnie do rzadkości należy modzel na palcu wywołany przez trzymany długopis czy ołówek. 

Wpływ wieku na wygląd dłoni

Duży problem na grzbietach rąk to zmiany związane ze starzeniem się skóry i nadmierną ekspozycją na promieniowanie słoneczne.

Skóra staje się cieńsza, wiotka, widoczne są drobne zmarszczki, a brak podściółki tłuszczowej jeszcze bardziej uwidacznia ścięgna i żyły. Stopniowo pojawiają się przebarwienia, pojedyncze lub liczne, w poziomie skóry, o średnicy od kilku do kilkunastu milimetrów, często o nierównych granicach, niekiedy potocznie nazywane „kwiatami starości”.

*Zdjęcia objęte prawami autorskimi. Kopiowanie, rozpowszechnianie i wykorzystywanie bez zgody autora jest zabronione.

Dermatozy z podrażnienia i alergiczne

Delikatna skóra dłoni przez wiele lat narażona jest na działanie niekorzystnych czynników środowiska zewnętrznego (częste mycie, niska i wysoka temperatura, promieniowanie ultrafioletowe), dlatego bardzo ważna jest jej ochrona i pielęgnacja.

Kontakt dłoni z różnymi substancjami chemicznymi sprzyja dermatozom o podłożu alergicznym. Pojawiają się zmiany wypryskowe – zaczerwienienie skóry, drobne pęcherzyki, świąd i pieczenie. W przypadku nawracającego działania niekorzystnych czynników obserwujemy zgrubienie skóry na rękach, a określenie „dermatoza ze zużycia” wydatnie podkreśla charakter zmian.

Zalecenia pielęgnacyjne

By jak najdłużej zachować skórę dłoni w dobrej kondycji warto zastosować się do kilku wskazówek:

• stosuj ochronę skóry dłoni przed promieniowaniem UV – preparat z faktorem SPF 50,
• chroń dłonie w pracach domowych, ogrodowych, zawodowych rękawiczkami,
• zabezpiecz dłonie przed niską i wysoką temperaturą,
• ogranicz kontakt dłoni z wodą,
• po myciu rąk stosuj krem nawilżający, który dodatkowo wzmacnia funkcje barierowe naskórka np. z ceramidami,
• unikaj mikrourazów dłoni,
• ogranicz, a jeśli to możliwe całkowicie wyeliminuj bezpośredni kontakt skóry rąk z różnymi substancjami chemicznymi (chemia gospodarcza, preparaty do pielęgnacji paznokci, w związku z wykonywaną pracą),
• stosuj specjalistyczne produkty w zależności od problemu (suchość, utrata sprężystości, szorstkość, hiperkeratoza, pęknięcia, przebarwienia),
• urozmaicaj dietę, zadbaj, by w codziennym jadłospisie były warzywa i owoce, zmniejsz (wyeliminuj) spożycie cukru i niezdrowych tłuszczy.